Aristoteles
Volgens diverse bronnen berust de indeling in de drie
woordgeslachten (mannelijk, vrouwelijk en onzijdig) op de leer van Aristoteles.
Hij was een van de klassieke filosofen en onderscheidde zich vanwege zijn
veelzijdigheid. Taal en letterkunde waren een van zijn vele specialiteiten, en
hij ontwikkelde systemen en methodes waarin logica de boventoon voerde. Op
Aristoteles’ werken is uiteindelijk ook de indeling in de drie woordgeslachten
gebaseerd.
Vaststelling geslachten
Aristoteles heeft met zijn denkwijze en logica veel invloed
gehad op de wereld zoals die nu is. Zo kwamen ook de woordgeslachten op een
gegeven moment in Nederland terecht. Maar hoe werd het geslacht van een woord dan
vastgesteld? Dat was namelijk niet altijd even eenvoudig. Allereerst werd gekeken
of het desbetreffende woord een zaak of persoon aanduidde. Naar aanleiding
hiervan kon men een geslacht toewijzen. In de betekenis zocht men naar de
oorsprong van het geslacht, maar dat lukte natuurlijk lang niet altijd. Soms
werd de titel ‘mannelijk’ of ‘vrouwelijk’ gegeven omdat de naam van een
voorwerp of het voorwerp zelf enige overeenkomst toonde met dat wat in de
natuur als vrouwelijk of mannelijk kan worden gezien. Zo kon het bijvoorbeeld
gebeuren dat namen van grote bomen als mannelijk werden gezien, terwijl
struikgewas het vrouwelijke geslacht kreeg toegewezen. Later kwamen er weer andere manieren om mannelijke, vrouwelijke en onzijdige woorden van elkaar te onderscheiden. De vorm van een woord speelde daarin bijvoorbeeld een belangrijke rol. Een voorbeeld hiervan is dat werkwoordstammen die geen achtervoegsel hadden, zoals beet, gang en worp, het mannelijke geslacht kregen toegewezen omdat ze een oorspronkelijke vorm hadden.
Een woord uit een andere taal
Het komt, ook in het
Nederlands, veelvuldig voor dat een woord uit een andere taal wordt
overgenomen. Wanneer dit het geval is, wordt dit woord niet opnieuw ingedeeld
bij een van de geslachten, maar behoudt het simpelweg het woordgeslacht dat het
in de oorspronkelijke taal ook al had. Hierdoor kan soms wat verwarring
ontstaan.
Vertalen
Hoewel het in de Nederlandse taal qua grammatica, spelling
en zinsbouw niet meer uitmaakt tot welk geslacht een woord behoort, is het bij
vertalingen nog wel erg handig om hiervan op de hoogte te zijn. Vertalers die
bijvoorbeeld van het Nederlands naar het Duits vertalen, zullen voordeel hebben
wanneer ze op de hoogte zijn van het geslacht van een woord. Wanneer u uw
vertalingen door ons laat verzorgen, zetten we alleen vertalers in die als geen
ander op de hoogte zijn van deze en andere belangrijke ontwikkelingen in de
taal.